اجزای تشکیل دهنده جرثقیل سقفی

جرثقیل سقفی یکی از تجهیزات مهم در صنایع مختلف برای بلند کردن و جابه‌جایی بارها است.

این دستگاه از اجزای مختلفی تشکیل شده که هر کدام نقش مهمی در عملکرد آن ایفا می‌کنند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین اجزای تشکیل دهنده جرثقیل سقفی اشاره می‌شود:

اجزای اصلی جرثقیل سقفی

• پل (Girder): پل یا تیر اصلی جرثقیل است که بر روی آن سایر اجزا نصب می‌شوند. پل‌ها معمولاً از جنس فولاد ساخته می‌شوند و می‌توانند تک پل یا دو پل باشند.
• کلگی (Endcarriage): کلگی‌ها در دو انتهای پل قرار دارند و وظیفه حرکت طولی جرثقیل را بر عهده دارند. کلگی‌ها مجهز به چرخ‌هایی هستند که بر روی ریل‌های نصب شده حرکت می‌کنند.
• موتور گیربکس حرکتي: این موتورها نیروی لازم برای حرکت طولی و عرضی جرثقیل را فراهم می‌کنند.
• بازدارنده/ضربه گير: این قطعات برای جلوگیری از برخورد جرثقیل به انتهای مسیر حرکت و کاهش ضربه‌های ناشی از توقف ناگهانی استفاده می‌شوند.
• بالابر/کالسکه (Hoist/Trolley): بالابر وظیفه بلند کردن و پایین آوردن بار را بر عهده دارد و معمولاً بر روی کالسکه نصب می‌شود. کالسکه نیز بر روی پل حرکت می‌کند و امکان جابه‌جایی بار در جهت عرضی را فراهم می‌کند.
• خط برقرسان طولي: این سیستم برای تأمین برق مورد نیاز موتورهای جرثقیل استفاده می‌شود.
• تابلو برق اصلي: تابلو برق مرکزی جرثقیل است که تمامی تجهیزات برقی و کنترلی جرثقیل به آن متصل هستند.

سایر اجزای مهم

• قلاب جرثقیل سقفی: قلاب به بالابر متصل است و برای اتصال بار به جرثقیل استفاده می‌شود.
• سیم بکسل جرثقیل سقفی یا زنجیر: برای اتصال قلاب به بالابر از سیم بکسل یا زنجیر استفاده می‌شود.
• ریل‌ جرثقیل سقفی: ریل‌ها بر روی سازه نصب می‌شوند و برای حرکت کلگی‌ها و کالسکه استفاده می‌شوند.
• سیستم کنترل: سیستم کنترل برای کنترل حرکت‌های مختلف جرثقیل استفاده می‌شود و می‌تواند دستی، نیمه اتوماتیک یا تمام اتوماتیک باشد.

انواع جرثقیل سقفی بر اساس اجزا

جرثقیل‌ سقفی بر اساس تعداد پل، نوع بالابر، نوع حرکت کالسکه و سایر ویژگی‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. برخی از انواع رایج جرثقیل سقفی عبارتند از:

• جرثقیل سقفی تک پل: این نوع جرثقیل دارای یک پل است و برای بارهای سبک‌تر استفاده می‌شود.
• جرثقیل سقفی دو پل: این نوع جرثقیل دارای دو پل است و برای بارهای سنگین‌تر و دهانه‌های بزرگ‌تر استفاده می‌شود.
• جرثقیل سقفی با حرکت بالا: در این نوع جرثقیل، کالسکه بر روی قسمت بالای پل حرکت می‌کند.
• جرثقیل سقفی با حرکت پایین: در این نوع جرثقیل، کالسکه بر روی قسمت پایین پل حرکت می‌کند.

نکات مهم در انتخاب جرثقیل سقفی

• ظرفیت باربری: ظرفیت باربری جرثقیل باید متناسب با وزن بیشترین باری باشد که باید جابه‌جا شود.
• دهانه پوشش: دهانه پوشش جرثقیل باید به اندازه‌ای باشد که بتواند کل منطقه کاری را پوشش دهد.
• ارتفاع بلند کردن: ارتفاع بلند کردن جرثقیل باید متناسب با ارتفاعی باشد که بار باید به آن ارتفاع بلند شود.
• سرعت حرکت: سرعت حرکت جرثقیل باید متناسب با نوع کاربری و نیازهای کاربر باشد.

اجزای سیستم بالابر:

سیستم‌های بالابر، از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند که هر کدام نقش مهمی در عملکرد ایمن و کارآمد این دستگاه‌ها ایفا می‌کنند. در این مقاله، به بررسی دقیق اجزای تشکیل دهنده سیستم‌های بالابر می‌پردازیم و با عملکرد هر یک آشنا می‌شویم.

اجزای اصلی یک سیستم بالابر

1. موتور:

   • نیروی محرکه اصلی سیستم را تامین می‌کند.
   • انواع مختلفی دارد (الکتریکی، هیدرولیکی، دیزلی) که انتخاب آن به نوع بالابر و کاربرد آن بستگی دارد.

2. گیربکس:

   • سرعت دوران موتور را کاهش داده و گشتاور خروجی را افزایش می‌دهد.
   • نسبت دنده‌های گیربکس، سرعت و قدرت بالابر را تعیین می‌کند.

3. وینچ:

   • به کمک سیم بکسل یا زنجیر، بار را بالا و پایین می‌برد.
   • انواع مختلفی دارد (دستی، برقی، هیدرولیکی) که بر اساس ظرفیت باربری و سرعت مورد نیاز انتخاب می‌شود.

4. سیم بکسل یا زنجیر:

   • برای اتصال بار به وینچ استفاده می‌شود.
   • جنس، قطر و طول سیم بکسل یا زنجیر بر اساس ظرفیت باربری و ارتفاع بلند کردن انتخاب می‌شود.

5. تیرهای راهنما:

   • مسیر حرکت سیم بکسل یا زنجیر را هدایت می‌کنند.
   • از جنس فولاد ساخته می‌شوند و باید به اندازه کافی مقاوم باشند.

6. قلاب:

   • برای اتصال بار به سیم بکسل یا زنجیر استفاده می‌شود.
   • انواع مختلفی دارد (قلاب ساده، قلاب ایمنی، قلاب با قفل خودکار) که بسته به نوع بار انتخاب می‌شود.

7. تجهیزات ایمنی:

   • شامل ترمز ایمنی، محدود کننده ارتفاع، کلیدهای اضطراری و … است.
   • برای جلوگیری از بروز حوادث و افزایش ایمنی سیستم بالابر ضروری هستند.

8. تابلو برق:

   • کلیه تجهیزات برقی بالابر را کنترل می‌کند.
   • شامل کلیدهای قدرت، کنتاکتورها، رله‌ها، فیوزها و … است.

انواع سیستم‌های بالابر

سیستم‌های بالابر بر اساس نوع نیروی محرکه، نوع حرکت و کاربرد به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بالابر هیدرولیکی: از نیروی روغن تحت فشار برای بلند کردن بار استفاده می‌کند.
• بالابر برقی: از موتور الکتریکی برای تامین نیروی محرکه استفاده می‌کند.
• بالابر دستی: با نیروی دست کاربر کار می‌کند.
• بالابر زنجیری: از زنجیر برای بلند کردن بار استفاده می‌کند.
• بالابر طنابی: از سیم بکسل برای بلند کردن بار استفاده می‌کند.

نکات مهم در انتخاب و استفاده از سیستم بالابر

• ظرفیت باربری: ظرفیت باربری سیستم بالابر باید متناسب با وزن بیشترین باری باشد که باید جابه‌جا شود.
• ارتفاع بلند کردن: ارتفاع بلند کردن سیستم بالابر باید متناسب با ارتفاعی باشد که بار باید به آن ارتفاع بلند شود.
• سرعت حرکت: سرعت حرکت سیستم بالابر باید متناسب با نوع کاربری و نیازهای کاربر باشد.
• ایمنی: تمامی تجهیزات ایمنی سیستم بالابر باید به طور مرتب بررسی و تعمیر شوند.
• نصب و راه‌اندازی: نصب و راه‌اندازی سیستم بالابر باید توسط افراد متخصص و با رعایت استانداردهای ایمنی انجام شود.

اجزای انتقال قدرت و کنترل در سیستم‌های مکانیکی

سیستم‌های انتقال قدرت و کنترل، قلب تپنده هر دستگاه مکانیکی هستند. این سیستم‌ها وظیفه انتقال انرژی مکانیکی از منبع تولید به نقاط مصرف و کنترل دقیق این انتقال را بر عهده دارند. در ادامه، اجزای اصلی این سیستم‌ها را به همراه تصاویر توضیح خواهیم داد.

اجزای اصلی انتقال قدرت

• منبع قدرت (Power Source):

  • معمولاً یک موتور الکتریکی، موتور احتراقی یا یک عملگر هیدرولیکی است.
  • انرژی اولیه را برای سیستم فراهم می‌کند.

گیربکس (Gearbox):

• سرعت و گشتاور خروجی را با تغییر نسبت دنده‌ها تنظیم می‌کند.
• انواع مختلفی دارد: ساده، سیاره‌ای، حلزونی و …